Geef je aandrijfsystemen een langer leven

“Om de continuïteit van machines te garanderen, is het belangrijk de essentiële onderdelen van de aandrijving in optimale conditie te houden. Daarom zijn inspecties en onderhoud heel belangrijk. Een aantal inspecties kunnen bedrijven zelf uitvoeren, terwijl in andere gevallen de expertise van een gecertificeerde engineer nodig is.” Lars van der Weide, algemeen directeur van AZ Hollink, geeft een aantal tips.

Van der Weide begint met een algemene tip. “Vóór er storingen optreden, kunnen vaak al een aantal zaken worden gedetecteerd die duiden op afwijkend gedrag. Denk aan afwijkende resonantie, andere geluiden, vuilophoping…  Door hiervoor alert te zijn kun je op tijd actie ondernemen.”

“Daarnaast zijn er per onderdeel – en vaak zelfs per type of merk – andere aandachtspunten. Het is belangrijk om te weten waarop je moeten letten. Neem boogtandkoppelingen. Die dienen altijd te worden gesmeerd met smeerolie of smeervet. Het onderhoudsinterval is afhankelijk van het gekozen smeermiddel en het aantal werkuren of jaren dat de boogtandkoppeling in gebruik is, al naargelang wat het eerst aan de orde is. Zo moet mineraal smeermiddel na 8.000 werkuren of twee jaar worden vervangen, terwijl vervanging van een synthetisch smeermiddel na 16.000 werkuren of drie jaar nodig is. Er zijn echter ook smeermiddelen op de markt, zoals de RENK Longlife Grease, die pas na vijf jaar of 25.000 uur moeten worden vervangen. Dit type smeermiddel is dus minder onderhoudsintensief, waardoor de koppeling langer in bedrijf kan zijn waarbij de gebruiker ervan is verzekerd dat ze goed draait.”

Glijlagers hebben een ander soort onderhoud nodig. “Glijlagers zijn lagers waarbij de as in de boring glijdt. Om de wrijving te verlagen maakt een (hydrodynamische) glijlager gebruik van een olielaag die zich tussen het bewegende en het stilstaande deel bevindt. Zodra het lager loopt, is er in principe geen wrijving meer. Wat je hier kunt inspecteren, is de temperatuur. Er mag geen grote afwijkende temperatuur (5 graden Kelvin) optreden, in vergelijking met de temperatuur tijdens de eerste draaiuren. Daarnaast is het aan te bevelen om iedere 100-1.000 uur de buitenzijde van het lager schoon te maken. Een oliewissel is doorgaans nodig bij iedere 5.000 draaiuren wanneer er sprake is van starts en stops. Bij een 24/7 non-stop-systeem is dit iedere 20.000 draaiuren.”

In de praktijk gaat het nog wel eens mis. “Het gebeurt regelmatig dat de oliewissel niet op tijd gebeurt. Wanneer er residu in de olie terechtkomt, kan dit zorgen voor slijtage in de lagerschaal, waardoor de temperatuur zal oplopen, met storingen of problemen tot gevolg.  Naast een afwijkende temperatuur zijn ook krassen in de schaal mogelijk, of kan het witmetaal van de schaal zijn beschadigd. Wanneer het loopvlak van een lagerschaal een print van wijder dan 45 graden toont, betekent dit ook dat de schaal aan vervanging toe is. Dit zijn allemaal indicaties om de glijlager te vervangen.”

Inspectie en onderhoud van tandwielkasten is eveneens van belang. “De engineer behoort de meegeleverde instructie- en onderhoudshandleiding te volgen. Dit betekent doorgaans dat, naast intern onderhoud, ook uitvoerig onderhoud door een expert moet worden ingepland na 20.000 en 40.000 uur. Een expert zal bijvoorbeeld ook een ultrasooninspectie uitvoeren, waardoor bepaalde scheurtjes die anders verborgen zouden blijven aan het licht komen. Voer je geen grondig onderhoud uit, dan kan de garantie vervallen of kunnen onverwacht storingen of problemen optreden.”

Van der Weide geeft nog een laatste tip: “Het is aan te raden om ook bepaalde reserveonderdelen op voorraad te hebben, zodat indien nodig snelle vervanging mogelijk is. Denk aan een rotorset, een set lagers, een set dichtingen en een set instrumentatie.
Wanneer er sprake is van maatwerk zoals bij een rotorset, is de levertijd tegenwoordig negen maanden of meer.”